De hel van ’63

De eerste natuurijsfilm in de Nederlandse geschiedenis  die 13 december in premiere ging in Leeuwarden is het resultaat van maandenlang filmen in Friesland en Fins Lapland, waarbij de strijd in de bizarre tocht van 18 januari 1963 op een bijzondere manier is verfilmd door Steven de Jong. De film geeft een goed beeld van de sfeer, de strijd en entourage van de laatste Elfstedentocht ‘oude stijl’, zonder (gesponsorde) marathonrijders.  Vooral de innerlijke strijd bij het behalen van het felbegeerde kruisje en de eer van het bezit is treffend in beeld gebracht.Vanaf 17 december was ‘De hel van’63’  in meer dan 100 bioscopen in Nederland te zien. Een aanrader voor elke natuurijsliefhebber.

Na binnenkomst over de rode loper was er een lange weg te gaan naar de zaal van de premiere van de film, waar zo’n 6000 bezoekers kennis konden maken met de Elfstedentochthelden van toen en nu.

Bij Elfstedentochten zelf is er geen plaats voor commercie; hier loopt Reinier Paping alsnog warm voor Unox. De bezoekers gingen allen met zijn unieke muts naar huis. Kijk hier voor de trailer van de muts van ’63

De tocht door het Friese land wordt door de film beeldend in beeld gebracht. In anderhalf uur tijd krijgt de kijker een beeld van een dag lang zwoegen op zwaar ijs met vallen en opstaan. Geen wonder dat slechts 57 rijders binnenkwamen binnen de daarvoor gestelde tijd. De hoofdrolspelers toonden de moeizame weg naar het fel begeerde Elfstedenkruisje.  Na de film was er een uitgebreide huldiging met interviews van de spelers in de film. Natuurlijk met de echte helden die in 1963 nummer een, twee en drie werden.

Na de succesvolle middag woonden ’s avonds nog eens 3000 mensen de premiere van de film bij. Met deze premiere en de vertoning vanaf 17 december 2009 is daarmee de toon gezet voor de nieuwe natuurijswinter, die voor de deur staat. Buiten vroor het in Leeuwarden al.

Een kijkje bij de opnames in Friesland in het voorjaar

Begin april 2009: ijs in de haven van Hindeloopen

Zaterdag 4 april worden in Hindeloopen weer opnamen gemaakt voor de Hel van 63. Terwijl het ijs gestaag groeit, worden binnen weer opnames gemaakt

In het café gaat het er vrolijk aan toe.

Hindeloopen een markante plek aan het IJsselmeer

Voor de gelegenheid was het  stadje begin april even omgetoverd in de barre winter van 1963. Cameraman François Perrier, Frans van geboorte, let onder het filmen angstvallig of het  allemaal wel klopt met de situatie van 1963. Toch ziet een van de figuranten nog net op tijd de euro-tekens boven de bar.

Buiten gieren de wind en de sneeuw

Binnen brandt de kachel en vloeit het bier. En er kan gewoon gerookt worden. Het is 1963

Bar gezellig aan de bar

In het café vliegen de pindadoppen in het rond. Friesland viert feest.

Even bijkomen in de warmte

En dan weer de schaats op of niet….
De film verhaalt de verleiding van een groepje schaatsers die het misschien net niet zou halen om voor twaalven in Leeuwarden te zijn.

Binnen klinken de glazen

In het café 23 minuten voor de sluitingstijd gaat het er heftig aan toe. Gaat het groepje Leeuwarden op tijd bereiken?

Soms is de verleiding groter dan de plicht….

En dan komt de keuze. Maar is het wel een keuze, want na twaalf uur aankomen nis geen echte keuze als je gaat voor het felbegeerde Elfstedenkruisje.

De hoofdpersoon, Chris Zegers, op weg naar de ontknoping van de tocht

En dus….

Lees hier het artikel in het Friesch Dagblad

Lees hier ook over de opnames in Sneek

Luister hier naar een interview met Steven de Jong in het Fries.

Kijk hier voor de trailer van de film.

En kijk hier voor de echte beelden uit 1963 met Reinier Paping in de hoofdrol.