Als wij beginnen met schaatsen kopen we een paar schaatsen en meestal een paar beschermers erbij. Misschien nog een schaatsmaillot als je wat sneller gaat of een schaatshelm. In Zweden koopt de beginnende schaatser een schaatsuitrusting. En dat is nog wat meer dan een paar schaatsen alleen. Het is een set complete veiligheidsuitrusting met rugzak, want rondjes rijden of zomaar op een slootje of ijsbaan heen en weer is er niet bij.
De Zweedse schaatsliefhebber houdt meer van het glijden over onbekende ijsvlaktes: dwars door de natuur én liefst met veel avontuur. En bij dat avontuur hoort ook ijs waar je niet zeker van weet hoe veilig het is. Vandaar dat niets aan het toeval overgelaten wordt. Safety first. We hebben het namelijk over het land dat het eerst veiligheidsgordels in haar auto’s plaatste voordat het verplicht werd. Het land van de Volvo. Het land ook van de Zweedse kluunschaats: op zoek naar het beste ijs. Wij gaan een stuk schaatsen, maar de Zweed doet aan långfärdsskridskoåkning.
IJs in overvloed
In datzelfde land vriest het meestal wel een flink aantal weken. Toegegeven: de Zweedse winters zijn ook niet helemaal meer wat ze vroeger waren. De temperaturen kunnen ook in de winter behoorlijk wisselen. Plotselinge en langere dooiperiodes tussendoor zijn meer gebruikelijk geworden. Maar ijs is er toch nog steeds in overvloed. En dus trekken ze er op uit: ijsvlakten in overvloed. En liefst een beetje spannend; over zee-ijs bijvoorbeeld.
Eigen rayonhoofd
Maar door de grilliger geworden klimaat is het veilig schaatsen steeds belangrijker geworden. Dus gaat de rugzak mee op tochten mét droge kleren, ijspriemen en reddingstouw. Het is een must én een veilig gevoel. Nu kennen de meeste schaatsliefhebbers hun bekende plekjes wel waar ze graag schaatsen, maar ze trekken ook naar onbekende plekken, waar ze van anderen gehoord hebben dat het goed schaatsen is. Maar toch is hert checken van het ijs aan het begin van de tocht een onderdeel van de routine geworden bij het lange-afstand-schaatsen.
Een veilig gevoel
Die routine van checken en nog eens checken geeft een veilig gevoel, Via social media en de schaatsnetwerken geven de schaatsers de informatie aan elkaar door. Per dag kan de situatie ook weer veranderen, want met het Zweedse ijs gebeurt van alles, ook onder water met rivieren in de buurt bijvoorbeeld. Maar hoe dan ook: de Zweedse schaatser geniet van z’n tochten over bekend én onbekend ijs. Zo gaat dat met volledige bepakking compleet met koekenzopie voor de hele dag. Niks stempelen in een bruin café. Een feest in de winterse Zweedse natuur en de grote leegte. Elke winter weer.

LEES/KIJK MEER
- Reportage van de NRD over schaatstochten in Zweden
- Voorbeeld van een tocht (In het Zweeds)
- Zweeds schaatsavontuur (in het Nederlands)
- Zweedse schaatsuitrusting (in het Zweeds)