De primeur van het schaatsen op natuurijs komt dit winterseizoen op naam van Winterswijk. Gisterochtend stonden vier volwassenen en vier kinderen op het ijs van de ‘wonderbaan’ terwijl de temperatuur niet eens onder de 0 graden is gekropen. Hoe is het mogelijk?
Vorige winter werd de eerste marathon op natuurijs gehouden in Winterswijk, nu werd er dus geschaatst terwijl de winter nog niet is begonnen. IJsmeester Hendrik van Prooije kan wel lachen om de verbazing. ,,We zijn vanmorgen (gisterochtend, GM) heel vroeg begonnen met sproeien en hebben een ijslaag van 1,5 millimeter op een groot deel van onze krabbelbaan kunnen leggen. Genoeg om met een kleine club te kunnen schaatsen.”
Maar hoe kan ijs gemaakt worden als het niet vriest? ,,Volgens het KNMI heeft het niet gevroren. En misschien klopt dat ook wel. Maar er zijn meer factoren die bepalend zijn bij het ijs maken”, zegt Auke Spijkstra, voorzitter van de Winterswijkse IJsvereniging terwijl hij wijst naar de witte ondergrond van de krabbelbaan.
De ijsmeester knikt. ,,Nu wordt het wel wat technisch. Maar bij het ijs maken, ben je naast luchttemperatuur afhankelijk van drie factoren. Wind, die was er niet vannacht. De bodemtemperatuur. Als die te hoog is, krijg je geen ijs. We hebben onze baan echter geïsoleerd aangelegd, waardoor die bodemtemperatuur geen factor is. Een derde factor is de uitstraling en daarvoor moet het wel helder weer zijn en helpt het dat de baan wit is.”
,,Mensen vragen ons wel eens: is dit nog wel een natuurijsbaan als je al een vloer kan leggen terwijl het niet vriest? Maar de rijp op het raam van je auto is toch ook geen nepijs? Het zijn gewoon natuurwetten.”
Een kostbare klus
De ijsvloer van zondagochtend was bij wijze van proef aangelegd. Kijken of de theorie klopt, maar ook om verschillende coatings uit te proberen. En op een deel van de krabbelbaan, zo’n 500 vierkante meter, is dat perfect gelukt.
De droom is uiteindelijk om de hele baan in Winterswijk een witte coatinglaag te geven. Een kostbare klus, want je hebt daar speciale coating voor nodig. Spijkstra: ,,Als je de ijsbaan wil openen voor het publiek, heb je een hele nacht met -4 graden nodig. En dat is al snel. Als we de baan wit hebben gemaakt, kunnen we de baan al openen bij een nachttemperatuur van -1. Dat scheelt enorm. Het zou betekenen dat we veel vaker kunnen schaatsen en dat willen we toch met elkaar.”
De witte baan kost de Achterhoekse ijsclub 100.000 euro. Dat geld wordt bij elkaar gesprokkeld met acties en sponsoring. ,,Mensen en bedrijven kunnen een stuk ijsbaan sponsoren. Dat kan al per meter. Het zou echt mooi zijn als dat gaat lukken.”
Gerco Mons
